Przykładowe ćwiczenia rozwijające schemat własnego ciała

• dotykanie poszczególnych części swojego ciała – rąk, nóg, głowy, brzucha, twarzy (Metoda Ruchu Rozwijającego W. Sherborne),
• oglądanie swojego odbicia w lustrze,
• pokazywanie poszczególnych części ciała,
• poruszanie poszczególnymi częściami ciała,
• pokazywanie poszczególnych części ciała w połączeniu z rozumieniem określeń: góra – dół, przód – tył, bok, 
  zabawom towarzyszą nieustannie odkrycia:
  "Pokaż co masz na górze? Na górze mam głowę.
  Pokaż co masz z przodu? O, masz brzuch! Oprzyj ręce na brzuchu.
  O! Na dole masz stopy – podskocz.
  Zobacz, oparłam się o ścianę. Z tyłu mam plecy. A Ty? Oprzyj się o ścianę. O, Ty też oparłeś/łaś się tyłem - plecami, brawo!
  Mamy dwa boki. To jeden, a to drugi (prezentacja każdej ze stron od czubka głowy aż po stopę). Teraz Ty pokaż swój bok. Brawo! A teraz drugi.
  Zobacz. Z boku głowy mam ucho. Mam też drugi bok i drugie ucho. Mam dwoje uszu po dwóch bokach głowy. A Ty? Co masz z boku?",
• zapoznanie z oznaczeniami stron ciała: prawa, lewa:
  "To lewa strona ciała. Tu mam serce. A to prawa strona – tu nie ma serca.
  To lewa ręka i lewa noga. A to prawa ręka i prawa noga.
  Lewa ręka jest po lewej stronie ciała, tam gdzie mam serce",
• zapoznanie ze znaczeniem wyrażeń przyimkowych: w, na, pod, obok poprzez prezentację i komentarz: 
  
  • kładzenie rąk jedna na drugiej,
  • kładzenie rąk przed sobą, za sobą, obok siebie,
• przemieszczanie się w przestrzeni względem zajmowanego miejsca:
  "Idź do przodu. Idź do tyłu. Zrób krok w bok",
• rysowanie postaci człowieka – dorosły rysuje pod dyktando dziecka, dziecko próbuje samo, wspólna próba rysowania i udoskonalania ilustracji.

• wyprowadzanie kierunków od osi własnego ciała:
  
  • spoglądanie zgodnie z podanym kierunkiem:
    "Spójrz w górę / dół / przód / bok / tył",
  • unoszenie i opuszczanie rąk:
    "Unieś ręce – podnieś ręce do góry.
    Opuść rękę – weź rękę w dół",
  • operowanie przedmiotem zgodnie z podanym kierunkiem:
    "Podnieś misia do góry.
    Przesuń lalkę w bok.
    Połóż auto na dole",
  • rzucanie piłką zgodnie z podanym kierunkiem, nazywanie kierunku:
    "Rzuć piłkę w przód / w tył / w bok",
• utrwalenie i stosowanie określeń przyimkowych odnoszących się do dziecka: na – pod, przed (przede mną) – za, obok,
  
  • wykonywanie poleceń: 
    "Połóż piłkę przed sobą / za sobą / obok siebie.
    Połóż misia na głowie / pod pupą" (jako żart, który w rzeczywistości utrudnia zadanie).

Dzięki ćwiczeniom z tej grupy wzajemnie przekazujemy doświadczenia i relacje przestrzenne w stosunku do drugiej osoby.

Poza rozwojem orientacji przestrzennej ćwiczenia te rozwijają i pomagają dostrzec obecność drugiej osoby. Uczą współpracy i budują poczucie bezpieczeństwa (Metoda Ruchu Rozwijającego W. Sherborne). Zabawy te pozwalają zamieniać się rolami. Nauczyciel staje się uczniem, a uczeń – nauczycielem!

• zabawy przed lustrem - odtwarzanie min, wskazywanie odpowiednich części ciała, np. "Pokaż łokieć, ramiona",
• zabawa w Lustro - powtarzanie min i ruchów przy zachowaniu kontaktu wzrokowego, np. "Pokaż, że jesteś wesoły / zdziwiony tak jak ja",
• zabawa w Papugę – powtarzanie czynności wykonywanych przez drugą osobę, np. "Pokaż jak machasz ręką",
• zabawa w Potrafisz pokazać…? – wskazywanie części ciała, o które poprosi nauczyciel, np. "Pokaż czoło",
• Zabawa w Pokaż czy mam…? - nauczyciel pokazuje część ciała na dziecku a dziecko ma wskazać tę samą część ciała na ciele nauczyciela i nazwać ją, np. "Tu masz czoło",
• wspólna zabawa – łapanie się za ręce, kładzenie dłoni na kolanach, na ramionach, na głowach (i głaskanie po nich), na plecach (i klepanie po nich), itd.