
Przykładowe ćwiczenia rozwijające schemat własnego ciała
15. Przykładowe ćwiczenia rozwijające schemat własnego ciała
- Poznawanie własnego ciała (na bazie naśladownictwa):
- dotykanie poszczególnych części swojego ciała – rąk, nóg, głowy, brzucha, twarzy (Metoda Ruchu Rozwijającego W. Sherborne),
- oglądanie swojego odbicia w lustrze,
- pokazywanie poszczególnych części ciała,
- poruszanie poszczególnymi częściami ciała,
- pokazywanie poszczególnych części ciała w połączeniu z rozumieniem określeń: góra – dół, przód – tył, bok,
zabawom towarzyszą nieustannie odkrycia:
"Pokaż co masz na górze? Na górze mam głowę.
Pokaż co masz z przodu? O, masz brzuch! Oprzyj ręce na brzuchu.
O! Na dole masz stopy – podskocz.
Zobacz, oparłam się o ścianę. Z tyłu mam plecy. A Ty? Oprzyj się o ścianę. O, Ty też oparłeś/łaś się tyłem - plecami, brawo!
Mamy dwa boki. To jeden, a to drugi (prezentacja każdej ze stron od czubka głowy aż po stopę). Teraz Ty pokaż swój bok. Brawo! A teraz drugi.
Zobacz. Z boku głowy mam ucho. Mam też drugi bok i drugie ucho. Mam dwoje uszu po dwóch bokach głowy. A Ty? Co masz z boku?", - zapoznanie z oznaczeniami stron ciała: prawa, lewa:
"To lewa strona ciała. Tu mam serce. A to prawa strona – tu nie ma serca.
To lewa ręka i lewa noga. A to prawa ręka i prawa noga.
Lewa ręka jest po lewej stronie ciała, tam gdzie mam serce", - zapoznanie ze znaczeniem wyrażeń przyimkowych: w, na, pod, obok poprzez prezentację i komentarz:
- kładzenie rąk jedna na drugiej,
- kładzenie rąk przed sobą, za sobą, obok siebie,
- przemieszczanie się w przestrzeni względem zajmowanego miejsca:
"Idź do przodu. Idź do tyłu. Zrób krok w bok", - rysowanie postaci człowieka – dorosły rysuje pod dyktando dziecka, dziecko próbuje samo, wspólna próba rysowania i udoskonalania ilustracji.
- Kształtowanie relacji JA – przedmiot:
- wyprowadzanie kierunków od osi własnego ciała:
- spoglądanie zgodnie z podanym kierunkiem:
"Spójrz w górę / dół / przód / bok / tył", - unoszenie i opuszczanie rąk:
"Unieś ręce – podnieś ręce do góry.
Opuść rękę – weź rękę w dół", - operowanie przedmiotem zgodnie z podanym kierunkiem:
"Podnieś misia do góry.
Przesuń lalkę w bok.
Połóż auto na dole", - rzucanie piłką zgodnie z podanym kierunkiem, nazywanie kierunku:
"Rzuć piłkę w przód / w tył / w bok",
- spoglądanie zgodnie z podanym kierunkiem:
- utrwalenie i stosowanie określeń przyimkowych odnoszących się do dziecka: na – pod, przed (przede mną) – za, obok,
- wykonywanie poleceń:
"Połóż piłkę przed sobą / za sobą / obok siebie.
Połóż misia na głowie / pod pupą" (jako żart, który w rzeczywistości utrudnia zadanie).
- wykonywanie poleceń:
- wyprowadzanie kierunków od osi własnego ciała:
- Ćwiczenia w schemacie ciała drugiej osoby:
Dzięki ćwiczeniom z tej grupy wzajemnie przekazujemy doświadczenia i relacje przestrzenne w stosunku do drugiej osoby.
Poza rozwojem orientacji przestrzennej ćwiczenia te rozwijają i pomagają dostrzec obecność drugiej osoby. Uczą współpracy i budują poczucie bezpieczeństwa (Metoda Ruchu Rozwijającego W. Sherborne). Zabawy te pozwalają zamieniać się rolami. Nauczyciel staje się uczniem, a uczeń – nauczycielem!
- zabawy przed lustrem - odtwarzanie min, wskazywanie odpowiednich części ciała, np. "Pokaż łokieć, ramiona",
- zabawa w Lustro - powtarzanie min i ruchów przy zachowaniu kontaktu wzrokowego, np. "Pokaż, że jesteś wesoły / zdziwiony tak jak ja",
- zabawa w Papugę – powtarzanie czynności wykonywanych przez drugą osobę, np. "Pokaż jak machasz ręką",
- zabawa w Potrafisz pokazać…? – wskazywanie części ciała, o które poprosi nauczyciel, np. "Pokaż czoło",
- Zabawa w Pokaż czy mam…? - nauczyciel pokazuje część ciała na dziecku a dziecko ma wskazać tę samą część ciała na ciele nauczyciela i nazwać ją, np. "Tu masz czoło",
- wspólna zabawa – łapanie się za ręce, kładzenie dłoni na kolanach, na ramionach, na głowach (i głaskanie po nich), na plecach (i klepanie po nich), itd.